کد خبر: ۲۰۳۷۹۵ | تاریخ : ۱۳۹۶/۸/۲۱ - شماره: 3465

جواد اطاعت در گفت‌و‌گو با آرمان:

الگوی توسعه چین در ایران شکست می‌خورد

عکس:آرمان/ حجت سپهوند / آرمان- محمد ایمانی: از طرح مفهوم دولت مدرن در ایران بیش از یک قرن و نیم می‌گذرد. در این مدت ملت ایران همراه با لیدرهای خود با نهضت مشروطیت، جنبش ملی شدن صنعت نفت، انقلاب بهمن ۵۷، جنبش مدنی دوم خرداد و... برای گذر از وضع موجود به وضع مطلوب تلاش کرده‌اند. از طرفی بیش از شصت سال است که برنامه‌های توسعه در ایران توسط مجریان و نخبگان حاکم، تدوین و به اجرا گذاشته می‌شود، اما اگرفرایند توسعه در ایران را ارزیابی کنیم، نه تنها وضع مردم ایران بهبود چندانی نیافته است که فقر، بیکاری، تورم، نابرابری، تبعیض و آسیب‌های اجتماعی امروز ایران شرایط ناامید‌کننده‌ای را تصویر می‌کند. به‌راستی چرا این تلاش‌ها نتایج شایسته و درخوری به بار نیاورده است. مشکل از کجاست؟ از فرهنگ عمومی مردم، از فرهنگ نخبگان فکری و یا از فرهنگ اجرایی حاکم؟ یا از بنیاد‌های فکری و مکتب‌هایی است که فرایند توسعه بر آنها استوار است؟ توسعه سیاسی مقدم است یا توسعه اقتصادی؟ نقش مردم چیست؟ پرسش‌هایی از این دست بسیارند. آنچه در پی می‌آید گفت‌وگوی «آرمان» با دکتر محمدجواد اطاعت، نماینده سابق مجلس، دانشیار علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی و پژوهشگر حوزه توسعه است که می‌خوانید.

دانشگاهها به کارخانه تولید مدرک تبدیل شده اند

گفتگوی علی فراهانی با جواد اطاعت . منتشر شده در خبرگزاری آنا دوشنبه 15 آبان 1396

علی فراهانی- گروه دانشگاه خبرگزاری آنا؛ جذابیت مصاحبه با دکتر جواد اطاعت غیر از سایر مصاحبه‌هاست. او از طرفی سال‌هاست که نه تنها با فضای سیاسی پیوند دارد و می‌داند اقتضائات سیاست و حکومت در ایران چگونه است ؟بلکه متخصص این حوزه است. از سوی دیگر، نامش در سال‌های اخیر با مباحث علم سیاست نظری و سیاست عملی به گونه ای گره خورده است که هم برای نخبگان علمی و دانشگاهی چهره ای شناخته شده است و هم برای فعالان عرصه سیاست و حکومت.

اطاعت روزی در منصب نماینده مجلس شورای اسلامی نشسته بود و امروز در مقام استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی. او جزو افرادی است که دو روی سکه دنیای سیاست و دانشگاه را به خوبی تجربه کرده است. وی از اتفاقات چند سال اخیر حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد؛ حرف‌هایی که ترجیح می‌دهد برخی از آن‌ها را مسکوت بگذارد، یا آرام از کنارشان عبور کند. شاید سال‌ها فعالیت سیاسی و دانشگاهی به او نشان داده است که در نظام سیاسی ایران هر حرفی قابل گفتن نیست. او این روزها با تالیفات پر تعدادش در حوزه سیاست خارجی و سیاست داخلی در یکی از بهترین دانشگاههای ایران مشغول فعالیت علمی است.

عاشورای حسینی بر امتناع از بیعت استوار است

سخنرانی جواد اطاعت استاد دانشگاه شهید بهشتی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد 26 مهر 1396

منتشر شده در روزنامه شرق سه شنبه 16 آبان 1396

الف؛ مقدمه

حادثه عاشورا از  منظرهای مختلفی قابل بحث و بررسی است.

1- بسترهای تاریخی و اجتماعی

2- فرهنگ سیاسی حاکم

3- خشونت های عرب جاهلی

4-از منظر قدرت سیاسی حاکم و ویژگی های حاکمان( روانشناسی حاکمان ) کما اینکه اگر معاویه به جای یزید بود بسیار بعید بود چنین اتفاقی روی دهد.

5- از نگاه اباعبدالله الحسین(ع)

در این گفتار بنا داریم موضوع حادثه عاشورا را  از منظر اقداماتی که امام حسین (ع) در این رویداد، انجام دادند، مورد توجه و امعان نظر قرار دهیم. قبل از هر موضوعی نکته مهم این است که اقدامات ائمه معصومین (ع) را باید از منظر رویکردی متناسب با فهم بشری مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.  چرا که فهم انسانی به مباحث ما فوق بشری راه ندارد . از طرفی بنا نبوده است که ائمه امور بشری را با نگاه مافوق بشری خود به انجام برسانند، چرا که در آن صورت آنها نمی توانستند نقش الگو را برای انسان زمینی ایفا کنند.کما اینکه پیامبر مکرم اسلام هم می فرمایند؛ انا بشر مثلکم( من هم مانند شما هستم با این تفاوت که به من وحی میشود و به شما وحی نمی شود).

اعتدال؛عدالت وآزادی

مقدمه

واژه ها واصطلاحات بویژه آنهایی که در عرصه سیاست کاربرد پیدا می کنند، عموما معنایی فراتر از خود می یابند. این موضوع زمانی واجد پیچیدگی وسیالیت بیشتری می شود که در فرایندهای سیاسی تبدیل به پارادایم گردند.از طرفی برای مدتی ذیل آن پارادایم اصلی خرده پارادایم هایی شکل گرفته ومعنا ومفهومی متناسب با آن می یابند.البته برای شکل گیری این گفتمانها و فهم بهتر آن ، پیدایی ، شکل گیری وشناخت پادگفتمانها نیز حائز اهمیت بسیاری خواهد بود.برای مثال در سالهای اخیر در ایران، واژه ها و اصطلاحاتی چون اصلاحات(Reform) و محافظه کاری( Conservatism) معنایی فراتر از خود پیدا کرده اند و باید آنها را در قالب یک پاردایم فکری وسیاسی مورد مطالعه وبررسی قرار داد.واژه واصطلاح اعتدال (Moderation) نیز بر اساس همین نگاه باید مورد واکاوی قرار گیرد.

سنجش گرایش به عدالت و آزادی در جریان‏های فکری ایرانی

با استفاده از مدل Political Compass

چکیده

گرایش فکری احزاب و جریان‏های سیاسی مختلف تعیین کننده تصمیمات و اقدامات آن‏ها در حوزه‏های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. در ایران نیز با مشخص کردن جهت‏گیری سیاسی و گرایش فکری  احزاب و جریان‏های سیاسی می‏توان نوع تصمیم‏گیری و تصمیم‏سازی آن‏ها را تجزیه و تحلیل کرد و مهمتر آنکه به ماهیت دولتها پی برد. این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این سوال است که جریان سیاسی اصلاح طلب در ایران دارای چه گرایش فکری است. نتایج حاصل از این پژوهش که با روش پیمایشی به انجام رسیده است و با استفاده از مدلPolitical Compass و نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده است، نشان می‏دهد که گرایش فکری جامعه آماری این پژوهش در محدوده چپ دموکراتیک یا سوسیال دموکراسی قرار دارد. آنالیزه اطلاعات حاصل از پرسشنامه‏ها نشان می‏دهد که این فعالان سیاسی دارای انسجام فکری قابل توجهی هستند. همچنین انجام آزمون t با دو متغییر مستقل نشان می‏دهد که میانگین پاسخ‏های دو گروه خانم‏ها و آقایان اصلاح طلب تفاوت معناداری با یکدیگر ندارند. بنابراین عامل جنسیت تاثیر در تفاوت گرایش فکری اعضای این جریان سیاسی ندارد؛ اما انجام این آزمون برای دو گروه روحانیون و غیرروحانیون اصلاح طلب نشان می‏دهد که علی رغم انسجام کلی، میانگین پاسخ‏های این دو گروه تفاوت معناداری با یکدیگر دارند. بنابراین حوزی بودن در تفاوت گرایش فکری اعضای جریان سیاسی اصلاحات تاثیرگذار است.

احراز صلاحیت یا احراز شرایط؟

"انتخابات و نظارت شورای نگهبان"

دکتر جواد اطاعت

منتشر شده در ماهنامه چشم انداز اردیبهشت 1396

مقدمه

نظارت از جمله اموری است که در همه جنبه های اجرایی و در همه کشورها مد نظر قرار می‌گیرد. وقتی‌ مسؤولیتی‌ به‌ فرد یا جمعی‌ محول‌ می شود، به منظور حسن‌ انجام‌ آن‌ ، لازم است فرآیند اجرای‌ کار، توسط نهاد ناظر، تحت نظارت‌ قرار گیرد. مبحث‌ انتخابات‌ که‌ موضوعی‌ مهم‌ برای‌ افراد، جریانهای سیاسی‌ و سرنوشت‌ کشور می‌باشد از حساسیت‌ ویژه‌ای‌ برخوردار است‌ و بطریق‌ اولی‌ باید نهادی‌ بر حسن‌ اجرای‌ انتخابات‌ نظارت‌ کند. این موضوع اختصاص‌ به‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ ندارد و در همه‌ کشورها اصل‌ نظارت‌ اعمال‌ می شود. برای‌ مثال‌ در قانون‌ اساسی‌ فرانسه‌، شورای قانون اساسی، در ترکیه، آلمان و روسیه دادگاه قانون اساسی، در آمریکا، مجلس نمایندگان و در انگلستان مجلس عوام، همانند شورای نگهبان وظیفه نظارتی انتخابات را برعهده دارند.